Eylül; edebiyat tarihimizin tanıdığı ilk psikolojik roman olmanın önemini taşır. Yalın bir konu içerisinde gelir. Süreyya ile Suat birbirlerini severek evlenmişlerdir. Necip ise bu karı kocanın mutluluğuna hayran bir aile dostudur. Zamanla Necip’le Suat’ın dostlukları aşka dönüşür. Süreyya her gün balığa çıkmakta; Bogaziçindeki güzel kiralık yalıda Necip’le Suat sık sık yalnız kalmaktadırlar. Arkadaşlıkları dostlukları pek öteye geçmez. Gözleriyle severler birbirlerini, Suat piyano çalmakta; Necip dinlemekte, tatlı tatlı söyleşmekte olmalarına karşın, dedikodular çıkar. Necip yalıya gitmeyi seyrekleştirir. Tifodan yatağa düşer. Sayıklamalar sırasında sevdiği kadının eldiveninin tekini çaldığını ağzından kaçırır; bunu duyan Suat, eldivenin öbür tekini verince, gizli aşkları açığa vurulmuş olur. Kış gelince konağa taşınırlar. Konakta yangın çıkar. Suat’ın kurtuluşu olanaksızdır; Necip onu kurtarabilmek için kendisini ateşe atar, birlikte yanarlar.