(1867-1915)
Türk şiirinin çağdaşlaşmasında, yeni bir kimlik kazanmasında önemli bir dönüm noktasıdır. Galatasaray Lisesi’nde ( Mekteb-i Sultani) okumuş, burada Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim Naci gibi dönemin ünlü edebiyat öğretmenlerinin öğren­cisi olmuştur. Recaizade Mahmut Ekrem’in desteğiyle, Servet-i Fünun dergisinin başına getirilen sanatçı, çeşitli memurluklarının ardından, yine Galatasaray Lise­si’nde öğretmenlik yapmıştır. Derginin kapatılması üzerine bebek’teki “Aşiyan” adını verdiği evine çe­kilmiş; bu arada Galatasaray’daki görevini sürdür­müştür. Sanatının ilk yıllarında, Divan edebiyatı etkisinde şiirler yazan Tevfik Fikret’i , Servet-i Fünun Edebiyatı döneminde bireysel duyarlıklarının ozanı olarak görüyo­ruz. Bu dönemde Türkçe’yi aruz vezninde başarılı bir biçimde kullanmış, şiiri düzyazıya yaklaştırmış, eski nazım biçimlerini bırakarak Batı’dan alınma sone ve terzarimayı kullanmış, şiir cümlesinin tek dizede bitme geleneğine son vermiştir. Parnasizm’in etkisiyle gözleme doğa betimle­melerine önem vermiştir. Şiirlerinde aruzu kullanan, Türkçe olmayan sözcük ve tamlamalara yer veren sanatçı son şiirlerini daha sade ve hece ölçüsüyle yazmıştır. Servet-i Fünun yıllarında “sanat için sanat” anla­yışıyla şiirler yazmıştır. Bu dönem şiirlerini sonradan ” Rübab-ı Şikeste” adlı kitapta toplamıştır. Derginin kapatılışından sonraki şiirleri baskı, sansür, sürgün döneminin karamsar havasını yansıtır. Bu yalnızlık, bunalım ve inziva döneminde ” Sis, Tarih-i Kadim, Ferda, Bir Lahza-i Taahhur” gibi şiirler yazar. “Sisle II.Abdülhamit dönemi İstanbul’unu anla­tır, orayı “Fahişe” ye benzetir, oraya olan nefretini açıklar. “Ferda” şiirinde gençlere seslenerek, geleceğin umudunun onlarda olduğunu belirtir. Sanatçı 1908’den sonraki şiirlerinde toplumsal konulara yönelir. Uygarlık, ilerleme, yurt ve millet sevgisi, Özgürlük konularını işler. “Şermin” adlı şiir kitabını çocuklar için hece öl­çüsüyle yazar. “Han-ı Yağma” şiirinde İttihat ve Terakki yöneti­minin talan, soygun ve hırsızlıklarına isyan içindedir. Kendisi’ni “Fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür” bir insan olarak tanımlayan Tevfik Fikret, ressam şair kişiliği ile edebiyatımızın, uygarlık tarihimizin örnek kimliklerinden biri olmuştur.

Tevfik Fikret’in Eserleri:

Rubab-ı Şikeste, Haluk’un Defteri, Şermin (şiir)