12 Aralık 1928’de Kırgızistan’ın Talaş eyaletine bağlı Şe­ker köyünde doğmuştur. Bişkek’te veteriner fakültesini ta­mamlamıştır. 1952’de yazı hayatına atılmıştır. 1959’da Kırgız Pravdası gazetesinde muhabir olmuştur. 1962 yılında Dağlar ve Steplerden Masallar adlı öykü ile büyük ün kazanmıştır. 1963 yılında kitap, Lenin Ödülü’ne layık görülmüştür.
Eserlerini Kırgızca ve Rusça olarak kaleme alan Cengiz Aytma­tov, eserlerinde Kırgızların gelenek ve göreneklerini, savaş yıl­larında halkın çektiği zorlukları, aşk, dostluk gibi konulan iş­lemiştir. Eserleri yüz elliden fazla dile çevrilmiştir. Aytmatov, 1958’de Kırgız Yazarlar Birliği Prezidyumu üyeliğine, 1962’de Kırgız Sinematografi İşçileri Birliği Birinci Sekreterliğine, 1966’da SSCB Yüksek Sovyet’i üyeliğine, 1967’de SSCB Yazarlar Birliği Yürütme Kurulu üyeliğine ge­tirilmiştir. Şu anda milletvekilliği ve büyük elçilik yapmaktadır.

Başlıca Eserleri: İlk Öğretmen, Zorlu Geçit, Gün Olur Asra Bedel, Beyaz Gemi, Kassandra Damgası, Elveda Gülsan’dır.