Garip Akımı (Birinci yeniciler)
Garipçiler, (Melih Cevdet Anday, Oktay Rıfat Horozcu ve Orhan Veli Kanık) Garip adıyla çıkardıkları kitaplarına yazdıkları önsözde, Türk şiirini katı kurallara bağlı ve doğallıktan uzak gördüklerini dile getirmişlerdir. Garipçiler (Birinci yeniciler)’e göre bu durumun gerçek sebebi hece ölçüsü ve kafiye gibi kalıpların şiirde vazgeçilmez olarak kabul görmesiydi.
Garipçiler, Türk şiirinde o güne kadar kabul edilmiş kalıp ve anlayışlardan kurtulmak gerektiğini düşünür ve biçimciliğe, duygusallığa karşı koyup, söyleyiş güzelliğini esas olarak görür. Şiirde tüm kurallara ve önceden belirlenmiş kalıplara karşı koyarak kuralsızlığı kural olarak gördüler. Şiirin ölçü, uyak ve dörtlükle alakası olmadığını, özgür bir şekilde yazılması gerektiğini ileri sürdüler ve şiirin konularını oldukça genişlettiler. O zamana kadar “seçkin” bir tür sayılan şiirin hemen her konuda yazılabileceğini ileri sürdüler. Garipçiler, günlük konuşma dilini şiire eklediler; “nasır” gibi sıradan bir kelimenin de şiirde kullanılabileceğini gösterdiler.
– Mısracı zihniyete, vezin ve kafiyeye karşıdır.
– Bütün edebi sanatları, ses ve şekil oyunlarını reddeder.
– Şiirin günlük konuşma diliyle, alelade kelimelerle yazılabileceğini savunur.
– Şiirin gelenekten uzak olması gerektiğini iddia eder.
Yorumlar