Kiralık Konak Hakkında: 

Tanzimat döneminden sonra Batı medeniyetinin toplu­ma tesiri, değer karmaşası, kuşaklar arasındaki çatışmayı bir ,aile etrafında anlatan bir romandır. Arka planında medeniyet ikiliği olan romanda kahramanların ruhi portresi de mükem­mel çizilmiştir.

Kiralık Konak Kahramanları:

Naim Efendi: İkinci Abdülhamit döneminin önde gelen kişilerindendir. Emekli nazırdır. Konağın sahibi olan Naim Efendi, geleneksel değerlere bağlı, titiz, dürüst, aynı zamanda pasif bir İstanbul efendisidir.

Seniha: Naim Efendi’nin torunudur. Asi, zevk düşkünü, ahlaki değerleri olmayan, gösteriş meraklısı, vefasız, sorum­suz bir kızdır. Tanzimat’la gelen Batı medeniyetini maddi cep­hesiyle algılamaktadır.

Hakkı Celis: Romandaki olumlu karekterdir. Seniha’yı sevmektedir. Duygusal, romantik, gururlu, değer yargıları olan yakışıklı bir gençtir. Kitap okumayı seven, şair yaradılışlı, kültürlü bir insandır.

Sekine: Naim Efendi’nin kızıdır. İyi niyetli, uysal, muha­fazakâr; fakat çok pasif bir kişiliğe sahiptir.

Servet Bey: Sekine’nin kocasıdır. Tam bir alafranga tip­tir. Batı medeniyetinin maddi getirilerini önemser. Ahlaksız, değer yargıları olmayan, eğlence düşkünü, hercai, sorumsuz ve Naim Efendi ailesine layık olmayan bir kişidir.

Faik: Tam bir salon gencidir. Zevk ve eğlenceden başka hiçbir şeye önem vermez. Ahlaki kaygıları yoktur. Seniha’yı kandırır; fakat onunla evlenmez.

KİRALIK KONAK ÖZETİ:

Naim Efendi, büyük konağın en yaşlı kişisidir. Güngör-müş, devlet kademesinde önemli mevkilerde bulunmuş ve o günlerin özlemini çeken bir kişidir. Karısını yitirince, evinin dü­zeni bozulmuştur. Kızı Sekine Hanım ise evi çekip çevireme-mektedir. Sekine’nin kocası Servet Bey, ev idaresini üstlen­miştir. Naim Efendi’nin yaşlılığından istifade ederek evi so­rumsuz şekilde kullanmaktadır. Servet Bey’in de savrukluğu yüzünden aile maddi sıkıntı çekmeye başlamıştır.
Bu arada konağa sürekli gelen iki genç, Faik ve Hakkı, Seniha’ya ilgi duymaktadır. Seniha ise geleneklerine bağlı anne ve büyük babasıyla, tam tersi olan babası arasında çe­lişkiler yaşamaktadır. Hangi yolu seçeceğini bilemez, ruhi bu­nalımlar yaşar. Seniha’nın sıhhati için onu Büyükada’ya gönderirler. Hakkı Celisle burada samimiyetleri iyice ilerler. Fa­kat Seniha’nın vefasızlığı bu ilişkiyi bozar. Gururlu bir genç olan Hakkı Celis, durumu içine atar, zayıflamaya başlar. Bu arada, Naim Bey ailesinin maddi durumu, I. Dünya Sava­şının da etkisiyle İyice bozulur. Bu yüzden Kanlıca’daki yalıyı satarlar.
Seniha ise Faik Bey’le ilişkisini ilerletmiş, onun samimi olmayan aşkının tuzağına düşmüştür. Maddiyattan başka hiç­bir şey düşünmeyen Faik, Seniha’dan para ister. Seniha bir­kaç kez ayrılsa da yine Faik’le birlikte olmaya devam eder. Bunun üzerine ondan hamile kalır. Bu durum, zamanla ko­nakta anlaşılır. Seniha ise dik kafalı ve ukala biri olduğundan bu durum için kimseden yardım istemez. Faik Bey de, duru­mu bilmesine rağmen evlenme teklifinde bulunmaz.
Naim Bey, durumu öğrenir. Gururuna ve şerefine düş­kün bir kişi olmasına rağmen torunu için Faik Bey’in baba­sına gider. Hiç hoşlanmadığı bu adam, duruma müdahale ede­meyeceğini söyleyerek onu başından atar. Seniha ise, duru­mu öğrenir ve dedesine gittiği için çok kızar. Naim Efendi’ye çok saygısız davranır. Bu üzüntüyü kaldıramayan Naim Efen-di’ye İnme iner. Yatağa düşer. Seniha, büyük babasının hasta­lığı sırasında gururundan hiç taviz vermez. Onu ziyarete gidip gönlünü almaz.
Seniha, başına gelenleri içine atmakta, tuhaf hareket et­mektedir. Bir gün, Seniha kaybolur. Arkasından ahlaken dü­şük bir kadına hayranlık duyduğu, bu sebeple Avrupa’ya kaç­tığı söylentileri duyulur. Bir süre sonra dönen Seniha, düşmüş bir kadındır artık. Savaş zenginleri ile birlikte olmaktadır.
Hakkı Celis, Naim Bey’i ziyaret eden, onu koruyan tek kişidir. Servet Bey, hiç sevmediği konaktan bir apartman da­iresine taşınmıştır. Bir süre sonra, Hakkı Celis de cepheye gi­der. Naim Efendi, torununu çok özlemektedir. Onu bulmaya çalışır. Fakat ona ulaşamaz. Naim Efendi, maddi sıkıntılar içinde bocalarken konağını satmaya kıyamaz, kiraya vermek ister; fakat bu modası geçmiş konağı kimse kiralamak isteme­mektedir.
Servet Bey, ahlaken düşmüş kızı İle görüşmeye başlamış­tır. Evinde verdiği bir ziyafette, cepheden izinli dönmüş bir subaydan Hakkı Celis’in şehit olduğunu öğrenirler. Herkes, duraklar. Fakat Seniha, gösteriş içindeki haliyle bu duruma kayıtsızdır.