Lehçe: Bilinmeyen tarih dönemlerinde ana dilden uzaklaşarak ses, biçim ve yapı olarak ana dilden farklılık arz eden dil kollarına lehçe adı verilir. Örnek; Türk dili için: Çuvaşça, Yakutça

Şive: Bölgelere ve yörelere göre değişiklik gösteren, ana dilden ses ve biçim olarak değişiklik arz eden dil kollarına şive adı verilir. Örnek; Türkmen Türkçesi, Azeri Türkçesi, Türkiye Türkçesi, Kırgız Türkçesi, Tatar Türkçesi

Ağız: Bir şive içerisinde var olan söyleyiş (ses) farklılığına ağız adı verilir. Örneğin Erzurum ağzı, Antep ağzı, Trakya ağzı gibi