Tamlayan, tamla­nanın neden yapıldığını belirtir. Her iki ad da tamla­ma eki almaz.
Cam vazo (Camdan yapılmış vazo)
Çelik tencere (Çelikten yapılmış tencere)
Takısız ad tamfamalarında tamlayan hammaddenin, tamlanan ondan elde edilmiş bir ürünün adıdır.
Deri koltuk (Hammadde- Ürün)
*Takısız ad tamlamalarını sıfat tamlamalanyla karıştırmamak için “-den” ekinden yararlanıla­bilir. Takısız tamlamada tamlayan “-den” ekini alarak da kullanılabilir. Sıfat tamlamalarında ise tamlayan bu eki alamaz. Ayrıca sıfat tamlama­larında tamlayan olan sözcük özellik belirtir, “nasil” sorusunu yanıtlar.
Yün hırka “yünden hırka” şeklinde Takısız ad tamlaması kullanılabilir.
Yeni hırka “yeniden hırka” olarak Sıfat Tamlaması kullanılamaz.
*Bazı kaynaklar, tamlananın neye ben­zediğini belirten tamlamaları takısız ad tamla­ması olarak verirler, Bu tür tamlamalarda tam­layan mecaz olarak kullanılmış bir addır. Kullanılış amacı “onun gibi olan, o özelliğe benzeyen” anlamı vermiş olduğu için sıfat görevi üstlenirler. Bize göre bu tamlamalara sıfat tamlaması demek gerekir.
Pamuk yatak – Pamuktan yapılmış yatak
İsim (Hammadde) Takısız ad tamlaması
Pamuk eller – Pamuk gibi yumuşak el
İpek Saç : Sıfat tamlaması
İpek Elbise : Takısız ad tamlaması