Ünsüz Yumuşaması (Ünsüz Değişmesi)
Ünsüz Yumuşaması (Ünsüz Değişmesi): Süreksiz sert ünsüzlerle sonlanan (p,ç,t,k) sözcüklere, ünlü harf ile başlayan ek getirildiği zaman sözcüğün sonuna bulunan sert ünsüzü süreksiz yumuşak ünsüze (b,c,d,g,ğ) dönüşür.
* uzak-a -> uzağa
* ağaç-ın -> ağacın
* sahip-i -> sahibi
* dört-üncü -> dördüncü
Sonunda art arda “n, k” ünsüzleri bulunan sözcüklerde yumuşama “g” ile olur.
renk-i -> rengi
çelenk-in -> çelengin
Kepenk-in -> kepengin
Ünsüz yumuşaması bazı durumlarda olmaz:
a) Tek heceli kimi sözcüklerde:
* Kat-ı -> katı,
* suç-um -> suçum
b) (i) t yapım eki alan kimi sözcüklerde:
* yakıt-ı -> yakıtı,
* kanıt-ı -> kanıtı
c) Yabancı kökenli kimi sözcüklerde:
* saat-ın -> saatin
* hukuk-a -> hukuka
d) Eş sesli sözcüklerin birinde:
* uç -> kalem ucu <=> uçak
* et -> koyun eti, yardım ederse
e) Özel isimlerin yazımında:
♦ Sinop’u gördüm. (Sinobu okunur.)
♦ Melek’e gidiyorum.( Meleğe okunur.)
Yorumlar
Henüz yorum yapılmamış.